تسهیم هزینه ها

از آن جائی که سیستم تسهیم هزینه نیز بسیار ناشناخته است و اکثر شرکت ها با استفاده از نرم افزار اکسل به طریقی از شر آن خلاص می شوند به همین دلیل معرفی آن در این بخش بیشتر با توجه به چشم پوشی از خدماتی است که می توان از این سیستم دریافت نمود و در حال حاضر کاربران از آن به بهره اند.
در بسیاری از سیستم های دفتر داری یا مالی سعی می شود که انواع هزینه های مربوط به تولید – اداری و تشکیلاتی – فروش و مالی در حین صدور سند مالی تعیین شود و جمع این هزینه ها در ترازهای مالی قابل مشاهده باشد.
ولی متاسفانه موضوع به این سادگی نیست برای مثال هزینه های آب – برق – سوخت – اهدائی کارکنان – رستوران – تعمیرات – و کلیه دوایر ستادی را نمی توان در حین صدور سند به دسته بندی های اشاره شده تقسیم نمود و نیاز به تسهیم هزینه ها، از این نظر ضروری است.
تازه موضوع به همین جا ختم نمی شود، یعنی این که علاوه بر محاسبه نرخ دستمزد و سربار دوایر تولیدی که مورد نیاز برای محاسبه این مقوله در ارزش گذاری موجودی ها می باشد. چنان چه سیستم تسهیم هزینه بتواند نرخ مراکز تولیدی را به ریز قلم هزینه با ذکر منشاء هزینه ارائه نماید. با مشاهده ریز نرخ ها و مقایسه آن با سنوات قبل به راحتی خطاهای صدور سند مالی و یا منطق تسهیم و همچنین ظرفیت های بلا استفاده دوایر خدماتی و ستادی را می توان تخمین زد.
برای مثال وقتی مشاهده شود که هزینه برق منتقل شده از امور اداری بسیار بالاست معلوم می شود که کد مرکز هزینه مربوط به سند مالی برق غلط بوده و در نتیجه مبنای تسهیم آن نیز صادق نبوده است و یا وقتی مشاهده شود که نرخ هزینه های دریافتی از استهلاک ساختمان، دو برابر سال قبل شده است به این مفهوم است که بخش از سالن بلا استفاده بوده است.
این سیستم در بستن حساب های صنعتی بیش از 15 سال مورد تکمیل قرار گرفته است و بسیاری از توانائی های آن در حد اختراع می باشد که شرح آن در این مختصر نمی گنجد ولی به طور فشرده عملیات آن در زیر شرح داده می شود.

از آن جائی که پیاده سازی قیمت تمام شده به روش ABC زیاد موفق نبوده و نتایج با انحرافات زیادی روبرو می گردد. به همین خاطر در اکثر صنایع تولیدی، از روش نرخ میانگین دستمزد و سربار مراکز هزینه و روش جذب مرحله ای، قیمت تمام شده استفاده می کنند.
اشکال این روش مواقعی بروز می کند که بین زمان ساخت ماشین و زمان ساخت نفر توازن برقرار نشود (مثلا اپراتور یک ماشین چند نفر باشند و بلعکس) یا این که نسبت زمان ساخت نفر و ماشین برای همه تولیدات یکسان نباشد (برای مثال یکه قطعه تزریق نیاز به کار دستی اضافه بر کار ماشین دارد و قطعه دیگر ندارد) که در این گونه موارد چنان چه هر کدام از زمان ساخت ها به تنهائی مبنا قرار بگیرند، محاسبه قیمت تمام شده با انحراف مواجه خواهد شد.

راه حل این قضیه این است که، هزینه های یک مرکز را به دو دسته کلی تقسیم کنیم:

• دستمزد پرسنلی مستقیم و سربار پرسنلی غیر مستقیم
• هزینه پرسنلی و سربار ماشین

در این صورت در تسهیم نیز دو مبنا مجزا برا ی نرخ هر مرکز به دست می آید و متعاقب آن هم قیمت تمام شده برای کار دستی و کار ماشینی محاسبه خواهد گردید.